Văn hóa là trái tim và linh hồn của doanh nghiệp, giúp phân biệt doanh nghiệp này với doanh nghiệp khác; tạo ấn tượng với khách hàng, ứng viên tuyển dụng; là yếu tố gắn kết mọi thành viên cùng hướng tới mục tiêu thực hiện sứ mệnh của doanh nghiệp; đồng thời là một trong những nhân tố quan trọng quyết định sự trường tồn của doanh nghiệp. 

Và xây dựng văn hóa là điều cần thiết với bất kỳ doanh nghiệp nào. Quá trình này đòi hỏi sự tham gia của toàn bộ các thành viên trong doanh nghiệp, từ các cấp lãnh đạo, quản lý đến nhân viên trong công ty, để có được sự thấu hiểu và hành xử nhất quán. 

Dựa theo danh sách được các tờ báo, tạp chí về quản trị kinh doanh hàng đầu thế giới như Entrepreneur, Forbes, Inc... giới thiệu, 11 cuốn sách dưới đây sẽ là kim chỉ nam cho mọi doanh nghiệp, tổ chức muốn xây dựng văn hóa riêng biệt, độc đáo của riêng mình. 

Quy tắc của Google (Work Rules)

Nằm trong danh sách 100 nơi làm việc tốt nhất thế giới, Google nổi tiếng với văn hóa doanh nghiệp tử tế, tự do, sáng tạo, vui vẻ đồng thời hiệu quả nhất. 

Trong cuốn sách Quy tắc của Google, bạn sẽ tìm được những gì Google nghĩ về nguồn nhân lực, những gì Google đã học được và thực hiện trong 15 năm qua để xây dựng được một nền văn hóa đáng nói như đã kể trên; từ đó có thể học hỏi, áp dụng vào doanh nghiệp, tổ chức của mình, tạo ra những biến đổi tích cực cho doanh nghiệp/ tổ chức. 

“Tuyển dụng tốt hơn không có nghĩa là bạn phải tuyển nhiều người hơn, mà bạn phải cải thiện khả năng nhận định người nào sẽ thành công trong công ty bạn. Chúng tôi muốn những người có thể phát huy được hết khả năng của họ ở Google, không phải những người có thể làm việc tốt hơn ở đâu đó…” 

“Tất cả những gì bạn cần là tin tưởng rằng con người về cơ bản đều tốt, và có đủ can đảm để đối xử với nhân viên của bạn như những người chủ, thay vì những cỗ máy. Cỗ máy chỉ làm công việc của nó; còn người chủ có thể làm bất kỳ điều gì để công ty và nhóm của họ thành công.” (Theo Quy tắc của Google) 

Tỷ phú bán giày (Delevering Happiness) 

Tỷ phú bán giày là chia sẻ về quá trình khởi nghiệp và kinh doanh thành công của Tony Hseih với Zappos - doanh nghiệp đã được Amazon mua lại với giá 1,2 tỷ đô. Không chỉ có những bài học kinh doanh đắt giá, cuốn sách còn cung cấp cho độc giả rất nhiều kinh nghiệm xây dựng văn hóa doanh nghiệp hữu ích của Tony Hseih. Kể lại định hướng và quá trình xây dựng văn hóa ở Zappos, ông đã chứng minh cho độc giả thấy được việc tập trung vào văn hoá doanh nghiệp có thể dẫn tới những thành công không thể ngờ như thế nào. 

Thực tế, việc coi văn hóa doanh nghiệp là ưu tiên số 1 của công ty, áp dụng nghiên cứu khoa học về hạnh phúc vào việc điều hành doanh nghiệp không chỉ giúp nhân viên Zappos trưởng thành trong cuộc sống và sự nghiệp, trung thành hơn với công ty; mà còn khiến việc nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng trở thành nhiệm vụ của toàn công ty; đây cũng chính là điều kiện tiên quyết giúp mang lại thành công đáng kể cho Zappos. 

Trên Amazon.com, cuốn sách Tỷ phú bán giày xếp thứ 23 trong số 100 các cuốn sách bán chạy nhất, và luôn nằm trong Top 10 các sách bán chạy nhất về Quản lý, Dịch vụ khách hàng và Kỹ năng Truyền thông. 

Từ tốt đến vĩ đại (Good to great) 

Là cuốn sách quản trị kinh doanh kinh điển, nhưng Từ tốt đến vĩ đại của Jim Collins cũng được coi là một trong những cuốn sách hay nhất về xây dựng văn hóa doanh nghiệp. Thông qua việc nghiên cứu trong nhiều năm liền về những công ty vĩ đại và những công ty đối trọng, tác giả đã đưa ra một mô hình để chuyển đổi một công ty chỉ ở mức bình thường, hay ở mức tốt, thành một công ty vĩ đại. Trong đó tổ chức/ doanh nghiệp vĩ đại là kết quả của sự kết hợp giữa văn hóa kỷ luật và tinh thần dám nghĩ dám làm. 

Theo tác giả cuốn sách Từ tốt đến vĩ đại, các công ty vĩ đại đưa chuẩn mực xây dựng văn hóa kỷ luật lên một tầm cao mới. Họ xây dựng sự tự do và trách nhiệm trong khuôn khổ: Văn hóa kỷ luật phải bắt đầu từ những con người kỷ luật. Và họ tuyển dụng những con người có kỷ luật, không cần phải được quản lý, sau đó họ quản lý hệ thống, chứ không quản lý con người. Ngược lại các công ty khác luôn cố gắng nhảy ngay vào hành động kỷ luật. 

Xây dựng để trường tồn (Build to Last)

Giống như cuốn sách Từ tốt đến vĩ đại, Xây dựng để trường tồn cũng là một cuốn sách kinh điển về quản trị kinh doanh nói chung và xây dựng văn hóa doanh nghiệp nói riêng. 

Theo các tác giả, bí quyết thành công của một công ty hàng đầu là đưa được tư tưởng cốt lõi và động lực thúc đẩy sự tiến bộ vào trong toàn bộ cơ cấu của tổ chức. Cụ thể đó là các yếu tố: mục tiêu, văn hóa công ty, phong cách quản lý, xây dựng bề mặt công ty, hệ thống lương, hệ thống kế toán, mô tả công việc – tức là tất cả mọi vấn đề của một tổ chức. 

Trong mảng xây dựng văn hóa công ty, việc truyền bá tư tưởng, thực hiện các biện pháp khích lệ, động viên nhân viên hướng tới tư tưởng cốt lõi của công ty, xây dựng các quỹ nội bộ công ty cho các ý tưởng mới... được đặc biệt chú ý, nhằm giữ gìn các giá trị cốt lõi và thúc đẩy sự tiến bộ. 

Những người khổng lồ bé nhỏ (Small Giants)

Trong cuốn sách đặc biệt này, độc giả sẽ được tiếp cận với 14 công ty tư nhân nổi tiếng trong nhiều lĩnh vực kinh doanh khác nhau trên toàn nước Mỹ, được gọi là Small Giants - các công ty có quy mô nhỏ nhưng có sức mạng của một gã "khổng lồ", chạm đến mốc siêu lợi nhuận nhưng người điều hành doanh nghiệp chọn con đường duy trì quy mô nhỏ mà hiệu quả cao, bền vững và dẫn đầu ngành mình hoạt động, thay vì mở rộng quy mô. 

Bên cạnh những phương thức kinh doanh độc đáo được tiết lộ, tác giả cuốn sách Những người khổng lồ bé nhỏ còn bật mí cho độc giả nhiều công thức diệu kỳ của các doanh nghiệp này trong việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp giúp họ có thể phát triển bền vững một cách xuất sắc qua nhiều thập kỷ. 

Vì sao ai cũng hài lòng (Why is everyone smilling?)

Trong cuốn sách Vì sao ai cũng hài lòng, Paul Spigelman đã chia sẻ cách ông lựa chọn xây dựng văn hóa doanh nghiệp độc đáo là chìa khóa để giải quyết tất cả những bài toán đau đầu của doanh nghiệp về nhân sự, năng suất, lợi nhuận… 

Kết quả là Beryl,công ty kinh doanh dịch vụ ứng cứu và tư vấn y tế khẩn cấp hoạt động 24/24h của ông có đội ngũ nhân viên trung thành, luôn hài lòng và vui vẻ với công việc của mình. Sự hài lòng của họ đã khiến dịch vụ khách hàng của công ty luôn được đánh giá là tốt nhất tại Mỹ, 98% khách hàng trung thành với dịch vụ của công ty đến trọn đời, giúp doanh nghiệp nhiều năm qua luôn đứng trong danh sách những công ty vừa và nhỏ phát triển nhất nước Mỹ với doanh thu hơn 100 triệu đô la/ năm, hơn 500 bệnh viên lớn nhất trên toàn nước Mỹ luôn muốn duy trì quan hệ với họ, và công ty nhiều năm liên đứng trong danh sách nơi làm việc tốt nhất tại Mỹ. Và Beryl là một trong những người khổng lồ bé nhỏ xuất sắc của Mỹ. 

Vì vậy đọc Vì sao ai cũng ai lòng? và áp dụng các kinh nghiệm mà Paul chia sẻ, có thể bạn sẽ biến công ty mình trở thành không gian làm việc hấp dẫn hàng đầu, thay đổi cuộc sống của các nhân viên cũng như năng suất, lợi nhuận của công ty. 

Đối phó với những tên khốn tài ba (The no asshole rule) 

Trong cuốn sách Đối phó với những tên khốn tài ba, Giáo sư Robert Sutton đã chứng minh rằng môi trường làm việc văn minh không phải chỉ là giấc mộng, mà hoàn toàn có thể trở thành sự thật khi một đội nhóm hay tổ chức được quản lý theo phương pháp đúng đắn như "nói không với lũ khốn". Hơn thế nữa, Giáo sư Robert Sutton sẽ giúp các tổ chức biết cách để thực hiện điều này với những bước đi được cụ thể, nhằm xây dựng được một doanh nghiệp/ tổ chức phát triển với văn hoá lành mạnh, tử tế, đoàn kết, luôn khuyến khích sự đổi mới sáng tạo. 

Đối phó với những tên khốn tài ba là cuốn sách bán chạy nhất của The NewYork Times, Wallstreet Journal và Businessweek. Bình luận về cuốn sách, diễn giả nổi tiếng, cố vấn về chiến lược đổi mới sáng tạo Chunka Mui nói: “Hãy quên các quy tắc làm việc nơi công sở đi, ‘Đối phó với những tên khốn tài ba’ mới chính xác là cuốn sách bạn cần đến, để có thể xây dựng được một nơi làm việc văn minh, hoặc có thể tồn tại được nếu chẳng may bạn rơi vào ‘cái hố’. Một cuốn sách rất đáng đọc với những quy tắc rất đáng để tuân theo!.” 

Kinh doanh như một cuộc chơi (Like a virgin)

Nhắc đến các doanh nhân hàng đầu trên thế giới coi trọng việc xây dựng văn hóa, không thể không nhắc đến tỷ phú lập dị Richard Branson, là một trong những người đề cao văn hóa của một công ty và luôn coi đó là chìa khóa tốt nhất đem lại sự thành công cho doanh nghiệp. 

Thực tế, rất nhiều công ty coi khách hàng là thượng đế, nhưng trong cuốn sách Kinh doanh như một cuộc chơi Richard đã đưa ra một quan điểm hoàn toàn khác. Với ông nhân viên mới là thượng đế, ông coi việc tạo niềm vui cho nhân viên lên hàng đầu, và ông cho rằng chỉ có niềm vui mới dẫn dắt con người đến điều tốt đẹp. Vì vậy, trong các doanh nghiệp của mình ông luôn tạo mọi điều kiện tốt nhất để cho nhân nhân viên bộc lộ, phát huy khả năng, đóng góp tốt nhất cho công ty. 

Cuốn sách Kinh doanh như một cuộc chơi là tập hợp những lời khuyên tốt nhất của Branson trong lĩnh vực kinh doanh, bao gồm cả việc xây dựng văn hóa, giúp doanh nghiệp trở thành một khối đoàn kết, hoạt động sáng tạo, hiệu quả. 

Nguyên lý thứ 5 (The fith discipline)

Từ kinh nghiệm 15 năm hoạt động trong thực tiễn, tác giả cuốn sách Nguyên lý thứ 5 cho rằng: lợi thế cạnh tranh bền vững duy nhất của doanh nghiệp là khả năng học hỏi nhanh chóng hơn so với đối thủ cạnh tranh.  

Đọc cuốn sách Nguyên lý thứ 5 bạn sẽ có được các kinh nghiệm và mẹo mực cần thiết để bắt đầu xây dựng nét văn hóa ưu việt này cho doanh nghiệp/ tổ chức của mình. Đó là tổ chức mà ở trong đó mọi người không ngừng học hỏi lẫn nhau, phát triển năng lực của mình; nơi cách nghĩ mới và cởi mở được nuôi dưỡng, nơi những mong muốn của tập thể được tự do phát triển, giúp tổ chức và tất cả mọi cá nhân đều đạt được kết quả như mong muốn. 

The culture code: The Secrets of Highly Successful Groups

Trong cuốn sách The culture code, thông qua một số tổ chức thành công nhất thế giới như Hải quân Hoa Kỳ SEAL Team Six, IDEO, San Antonio Spurs… tác giả cuốn sách Daniel Coyle làm sáng tỏ quá trình xây dựng văn hóa giúp tạo nên thành công vượt trội của các tổ chức/ doanh nghiệp. Đó là cách xác định ba thành tố chính tạo ra sự gắn kết, hợp tác, thúc đẩy thành viên trong tổ chức hành động theo định hướng duy nhất. 

Kết hợp những kết quả nghiên cứu khoa học hàng đầu trong lĩnh vực xây dựng văn hóa doanh nghiệp, hiểu biết sâu sắc từ các nhà lãnh đạo đẳng cấp thế giới và các kinh nghiệm thực tiễn, cuốn sách The culture code cung cấp một lộ trình giúp các doanh nghiệp/ tổ chức ở mọi quy mô đều có thể xây dựng được một môi trường văn hóa đoàn kết, đổi mới, sáng tạo vì sự phát triển bền vững. 

Cuốn sách The culture code chưa được dịch sang tiếng Việt và xuất bản tại Việt Nam. Nếu muốn tìm hiểu sâu hơn bạn hãy tìm đọc phiên bản tiếng Anh của cuốn sách. 

Extreme Ownership: How U.S. Navy SEALs Lead and Win 

Trải nghiệm từ chiến trường khốc liệt nhất ở Iraq, Jalo Willink và Leif Babin đã học được rằng: lãnh đạo ở mọi cấp độ là yếu tố quan trọng nhất trong việc quyết định một tổ chức/ đội nhóm sẽ thành công hay thất bại. Sau khi rời Đội SEAL, họ đã thành lập Công ty Echelon Front, chuyên dạy các nguyên tắc lãnh đạo tương tự cho các doanh nghiệp và tổ chức tại Mỹ. Từ các công ty khởi nghiệp đầy triển vọng đến các công ty nằm trong danh sách Fortune 500, Babin và Willink đã giúp nhiều doanh nghiệp xây dựng được các đội nhóm hiệu suất cao, thống trị thị trường mà họ đã lựa chọn. 

Giờ đây, cách tư duy và các nguyên tắc xây dựng đội nhóm/ tổ chức thành công đó đã được các tác giả tiết lộ trong cuốn sách Extreme Ownership với nhiều câu chuyện hấp dẫn, hướng dẫn chi tiết, để có thể áp dụng với đội nhóm/ tổ chức ở bất kỳ quy mô nào, từ gia đình cho tới doanh nghiệp. 

Extreme Ownership được đánh giá là cuốn sách thách thức các nhà lãnh đạo ở khắp mọi nơi cách mạng hóa phương thức quản lý kinh doanh, để thực hiện mục đích cuối cùng của họ: lãnh đạo và giành chiến thắng. 

Extreme Ownership chưa được dịch sang tiếng Việt và xuất bản tại Việt Nam. Nếu muốn tìm hiểu sâu hơn bạn hãy tìm đọc phiên bản tiếng Anh của cuốn sách.

Đọc thêm: Top 100 cuốn sách quản trị kinh doanh hay nhất mọi thời đại 

Việt Hà- Chuyên viên truyền thông&Blogger điểm sách và lan truyền cảm hứng vui sống

Nếu bạn thích bài viết này, hãy chia sẻ nhé. Cảm ơn bạn nhiều!