Chi tiết về 7 loại hình thông minh

Trong bài viết này, tôi sẽ tiếp tục giới thiệu chi tiết với các bạn về 7 loại hình thông minh theo cuốn sách cùng tên của GS, nhà tâm lý học Tâm lý học Howard Gardner.

Bạn có thể đọc phần đầu bài viết tại đây, nếu bạn chưa đọc: 7 loại hình thông minh sợ gì IQ thấp!

7 loại hình thông minh

Loại thứ nhất là sự thông minh về ngôn ngữ. Đây là trí thông minh của các phóng viên, người kể chuyện, các nhà thơ và luật sư... Loại thông minh này đã đem lại cho chúng ta tác phẩm Vua Lear của Shakespeare, Odyssey của Homer và truyền thuyết Nghìn lẻ một đêm của người Ả Rập... Người có khả năng về ngôn ngữ có thể tranh cãi, thuyết phục, làm trò hay làm hướng dẫn có hiệu quả bằng việc sử dụng lời nói. Họ thường yêu thích các cách sử dụng âm thanh của từ ngữ, thông qua sự chơi chữ, trò đố từ và cách uốn lưỡi. Đôi khi họ cũng hay đưa tin vặt bởi vì họ có khả năng nhớ các sự kiện. Họ có thể trở thành các bậc thầy về đọc và viết. Họ đọc một cách tham lam, có khả năng viết một cách rõ ràng và có thể phóng đại ý nghĩa lên theo các cách khác nhau từ những tin tức, bài báo, bức ảnh bình thường.

Loại thứ hai, thông minh lô-gíc - toán học, là trí thông minh đối với những con số và sự lô-gíc. Đây là trí thông minh của các nhà khoa học, kế toán viên và những nhà lập trình máy tính... Newton đã điều khiển và khai thác được loại trí thông minh này khi ông phát minh ra các phép tính vi phân. Einstein cũng tương tự khi ông xây dựng và phát triển học thuyết tương đối của mình. Những nét tiêu biểu nhất của người thiên về trí thông minh lô-gíc - toán học gồm có khả năng xác định nguyên nhân, chuỗi các sự kiện, cách tư duy theo dạng nguyên nhân - kết quả, khả năng sáng tạo các giả thuyết, tìm ra các mô hình số học hoặc quy tắc dựa trên các khái niệm, đồng thời ưa thích các quan điểm dựa trên lý trí trong cuộc sống nói chung.

7 loại hình thông minh

Trí thông minh về không gian là loại năng lực thứ 3, liên quan đến suy nghĩ bằng hình ảnh, hình tượng, khả năng cảm nhận, chuyển đổi và tái tạo lại những góc độ khác nhau của thế giới không gian trực quan. Đó là mảnh đất sáng tạo của các kiến trúc sư, nhà nhiếp ảnh, nghệ sĩ, các phi công và các kỹ sư cơ khí máy móc... Người đã từng thiết kế lên các Kim tự tháp Ai Cập là người có rất nhiều trí thông minh loại này. Cũng có khả năng như vậy là các cá nhân như Thomas Edison, Pablo Picasso và Ansel Adam... Những cá nhân sở hữu loại trí thông minh về không gian ở mức độ cao, thường có một độ nhạy cảm sắc bén với những chi tiết cụ thể trực quan và có thể hình dung được một cách sống động, vẽ ra hay phác họa những ý tưởng của họ dưới dạng hình ảnh, đồ họa, cũng như họ có khả năng tự định hướng bản thân trong không gian 3 chiều một cách dễ dàng.

Trí thông minh về âm nhạc là loại năng lực thông minh thứ tư. Đặc điểm cơ bản của loại thông minh này là khả năng cảm nhận, thưởng thức và tạo ra các tiết tấu, nhịp điệu. Đó là trí thông minh của Bach, Beethoven hay Brahon và cũng là loại trí thông minh của các nhạc công đàn cầm người Ba-li hay những người hát sử thi của dân tộc Nam Tư. Ngoài ra, trí thông minh về âm nhạc còn có trong tiềm thức của bất cứ cá nhân nào, miễn là người đó có khả năng nghe tốt, có thể hát theo giai điệu, biết dành thời gian cho âm nhạc và nghe được nhiều tiết mục âm nhạc khác nhau với sự chính xác và sáng suốt của các giác quan.

Loại thông minh thứ 5, khả năng vận động thân thể, là loại thông minh của chính bản thân cơ thể. Nó gồm tài năng trong việc điều khiển các hoạt động thân thể cũng như thao tác cầm nắm các vật thể một cách khéo léo. Các vận động viên thể thao, những người làm nghề thủ công, những thợ cơ khí và các bác sĩ phẫu thuật là những người sở hữu khả năng này của tư duy... Diễn viên hài vĩ đại Charlie đã sử dụng loại tài năng này để thực hiện rất nhiều động tác biểu diễn tài tình của ông như trong vở Kẻ lang thang nhỏ bé. Các cá nhân thuộc loại tài năng vận động thân thể có thể rất khéo léo và thành công trong nghề thêu may, nghề thợ mộc hay nghề tạo mẫu. Hoặc họ có thể ham thích và theo đuổi những hoạt động của cơ thể như đi bộ đường dài, khiêu vũ, chạy bộ, cắm trại, bơi lội hoặc đua thuyền. Họ là những người thực hành, nhạy cảm, thường xuyên muốn vận động cơ thể của họ và có “phản ứng bản năng” với các tình huống, sự vật.

Loại thông minh thứ 6 là năng lực tương tác. Đây là năng lực hiểu và làm việc được với những người khác. Những người này phải có khả năng cảm nhận và dễ chia sẻ với tâm trạng, tính cách, ý định và mong muốn của những người khác. Thuyền trưởng một chiếc tàu đi biển cần phải có loại trí thông minh này. Trí thông minh này cũng cần cho một nhà quản lý của một tổng công ty lớn. Một cá nhân có trí thông minh về giao cảm có thể rất giàu lòng trắc ẩn và đầy tinh thần trách nhiệm đối với xã hội, chẳng hạn như Mahatma Gandhi; hoặc là người có sức lôi cuốn và khéo léo như Machiavelli, nhưng họ đều có khả năng nhìn thấu suốt tâm tư, tình cảm của những người khác và từ đó nhìn ra viễn cảnh của thế giới bên ngoài bằng chính cặp mắt của những con người đó. Trong thực tế, họ rất tuyệt vời với vai trò của người môi giới, quản trị mạng, người hòa giải hoặc là thầy giáo...

Loại thông minh cuối cùng là năng lực tự nhận thức bản thân hoặc là trí thông minh nội tâm. Một người mạnh mẽ về loại trí tuệ này có thể dễ dàng tiếp cận và nhìn rõ được những cảm xúc của chính bản thân mình, phân biệt được giữa nhiều loại trạng thái tình cảm bên trong và sử dụng chính những hiểu biết về bản thân mình để làm phong phú thêm và vạch ra con đường cho cuộc đời mình. Những người có trí thông minh kiểu này gồm có các nhà cố vấn, thần học, những thương nhân. Họ có thể rất hay tự xem xét nội tâm và ham thích được trầm tư suy nghĩ, được ở trong trạng thái tĩnh lặng hay trong các trạng thái tìm hiểu tinh thần một cách sâu sắc khác. Mặt khác họ có thể là người có tính độc lập mạnh mẽ, tính thẳng thắn cao độ và cực kỳ tự giác, có kỷ luật. Trong bất cứ trường hợp nào, họ thuộc dạng tự lập và thích làm việc một mình hơn là làm việc với người khác.

Phát hiện và phát triển trí thông minh của bạn như thế nào?

Bạn hãy nhớ rằng, dù bạn có nhận thấy một cách rõ ràng bản thân mình sở hữu một hoặc hai dạng trong số các loại thông minh đã được mô tả ở trên; thì trong thực tế, bạn vẫn luôn luôn sở hữu tất cả 7 loại hình thông minh. Hơn thế nữa, bất kỳ một người bình thường nào cũng có thể phát triển ít nhất một trong số 7 loại hình thông minh nói trên đến một mức độ đáng kể, để có thể sử dụng thành thạo trong cuộc sống và sự nghiệp của mình.

Bạn thông minh hơn bạn nghĩ - 7 loại hình thông minh
Phiên bản rút gọn của cuốn sách 7 loại hình thông minh
Trong cuộc đời chúng ta, 7 loại hình thông minh được thể hiện theo cách khác nhau và duy nhất ở mỗi người, không ai giống ai. Rất hiếm khi có người đạt được một mức độ thông minh cao ở đầy đủ cả 6 hoặc 7 loại trí thông minh. Thế giới ghi nhận vào đầu thế kỷ XX, nhà tư tưởng người Đức Rudolf Steiner có thể được coi là một ví dụ về người có trí tuệ thông minh như vậy. Ông là một nhà triết học, nhà văn đồng thời là một nhà khoa học. Ông cũng là người sáng tạo ra một loạt các điệu nhảy, học thuyết về màu sắc và một hệ thống dụng cụ làm vườn, đồng thời ông còn là nhà điêu khắc, nhà nghiên cứu xã hội cũng như là một kiến trúc sư.

Mặt khác có một số người có vẻ như đã phát triển chỉ một loại hình thông minh nào đó và đạt đến một trình độ cao, trong khi các loại trí thông minh khác của họ lại phát triển kém hơn hẳn. Đây chính là những nhà bác học của thế giới loài người, những người giống như nhân vật Raymond trong bộ phim The Rain Man (Người đàn ông trong mưa) đã đoạt giải Oscar. Đây là những người có thể tính toán các con số bằng tốc độ của ánh sáng, nhưng không thể tự chăm sóc bản thân họ. Hay những cá nhân sở hữu tài năng về điêu khắc song lại không thể đọc được. Hoặc những người có khả năng xướng âm một cách hoàn hảo, nhưng lại cần người khác giúp buộc dây giày của họ...

Đa số chúng ta là những người có phẩm chất trí tuệ ở khoảng giữa của nhà bác học và một người phát triển bình thường, tự nhiên trong thực tế. Mỗi chúng ta thường có một vài loại hình thông minh nổi trội một chút, một vài loại hình thông minh khác đạt mức trung bình và vài loại khác nữa khá tồi tệ, gây khó khăn cho chúng ta trong cuộc sống. Dù sao đi nữa, điều quan trọng chúng ta cần phải hiểu là còn có nhiều cơ hội cho tất cả mọi người phát triển và tỏa sáng, kể cả với những kiểu thông minh không thường xuyên được sử dụng. 

Người nông dân, những bậc cha mẹ, họa sĩ, những thợ cơ khí và nhà buôn cũng xứng đáng sở hữu trí thông minh nhiều như các bác sĩ tâm lý, bác sĩ phẫu thuật não hay các giáo sư luật. Luận thuyết đa thông minh đã tập hợp đầy đủ những khả năng của con người vào một hệ thống gồm 7 loại hình thông minh. Đặc biệt là phương pháp rèn luyện các loại trí tuệ được liệt kê chi tiết trong cuốn sách cùng tên có thể giúp bất kỳ một cá nhân nào cũng có khả năng thành đạt trong cuộc sống và thu được kết quả mà mình mong muốn.

Đọc thêm:
Tư duy nhanh và chậm: Cuốn sách đột phá về tư duy của con người
Nếu bạn thích bài viết này, hãy chia sẻ nhé. Cảm ơn bạn nhiều!

Không có nhận xét nào :

Đăng nhận xét